Амьтны тухай оньсого, тааврууд

Улиаснаас
Улавч өлгөөтөй                                                          /туулайн чих/

Хувилбар: Хусанд
Хуруувч өлгөөтэй                                                       /туулайн чих/

Алиа лам
Аягаа орхиод зугтаав                                                 /туулай босож давхих/

Бутан дотор бур хийнэ
Бурхан ширээ нир хийнэ                                            /туулай босох/

Илжиг шиг чихтэй
Нохой шиг савартай
Ямаа шиг дэвхрэмтгий                                               /чандага/

Мэгэр мэгэр харайцтай
Мэтэр хойноо орхицтой                                              /чандаганы мөр/

Хадан дээр 
Хамниган бөөлнө                                                         /чандага/

Цагаан ямаа
Цасан далтай                                                               /чандага/

Газар доор
Гантай шар тос                                                            /тарвага/

Талд
Тагдгар нохой хуцна                                                    /тарвага/

Шавар гэрийн орой дээр
Шалсай балин шовойно                                              /тарвага/

Энгэр хажуу гүйдэлтэй
Эмч ламын суудалтай                                                 /тарвага/

Шавар гэрийн оройд
Шалдан хүн чарлана                                                   /тарвага хошгирох/

Модон дотуур монцолзоно
Монголд хүрэхээр сэнхэлзэнэ                                    /хэрэм/

Монгол газрын молтогчин
Модон дээгүүр дүүлэгчин                                            /хэрэм/

Монголоос
Модоор нүүв                                                                 /хэрэм/

Өөлдийн адуу
Өвчүү цагаан                                                                /хэрэм/

Алаг цоохор дээлийг чив гэтэл өмсөөд
Агар зандан модыг орой дээрээ шүтээд
Аглаг хангайгаар нутаглах дуртай
Асар гоёмсог авгайг хэн гэж нэрлэх вэ?                     /буга/

Борогчны толгойд
Бургаас ургана                                                             /буга/

Малигар хүүгийн толгойд
Маргад эрдэнэ хатгаатай                                           /буга/


   

Найгал найгал явдалтай
Найман салаа гөхөлтэй
Зүүдэн зүүдэн явдалтай
Зүүн хойноо хөхөлтэй                                                /буга, зүр/

Хоёр шүрэн салааг толгой дээрээ хатгаж
Хосгүй эрээн хуягийг биендээ өмсөж
Хасын салаа мэт нарийхан дөрвөн хөлтэй
Хад хайрханд гүйхдээ нисэх мэт түргэн                  /буга/

Арын уулын мод
Аварга байгаад хэврэг
Өврийн уулын мод
Бөгтөр байгаад бөх                                                  /бугын эвэр/

Сэтгэр байтлаа
Шантгар                                                                   /гахай/

Хаяснаа эрсэн шиг эргэлдэнэ
Ханиад хүрсэн шиг шуухитнана                            /гахай/

Хойд айлын хөвүүд
Хондлой цагаан                                                     /гөрөөс/

Хонгоодорын басгад
Хондлой цагаан                                                     /гөрөөс/

Хотгойдын адуу
Хондлой цагаан                                                    /гөрөөс/

Хээрийн хоёр
Сүүл цагаан
Өвчүү цагаан                                                         /гөрөөс, хэрэм/

Галбын говиор нутагтай
Гадсан шовгор малгайтай
Мэнэнгийн говиор нутагтай
Мэтгэр гадсан малгайтай                                     /зээр/

Шил дээр шайван шайван
Шалдан нүцгэн жийвэн жийвэн
Хөдөө хээр хөөвөн хөөвөн
Хөл нүцгэн жийвэн жийвэн                                  /зээр/

Гайхалт нүүр нь улаан боловч гоё биш
Гар уран боловч үйлдвэрлэлд олдой
Гадар хувцас нь бүтэн боловч
Суудал нь цоорхой
Газар орныг нь ажиглавал нэрийдэхэд бэрх                   /самж/

Гайхамшигт нүүр нь улаан боловч гоё бус
Гар уран боловч ажилд бүтэмжгүй
Гадар хувцас нь бүтэн боловч суудал цоорхой
Газар холын гайхал чөтгөр, нэрлэхэд бэрх                    /самж/

Гайхамшигт нүүр улаан гэвч гуа биш
Гар хуруу түргэн боловч үйл ажилд олдой
Газар орныг асуувал нэрлэхэд бэрх
Гагцхүү бөгс нь онгорхой                                      /самж/

Бөхийн зогсвол хүн шиг
Бөгцийн суувал нохой шиг                                    /сармагчин/

Махчин амьтдын зүйл
Ах нь айлгадаг хар
Дундах нь дугуйрдаг хар
Дүү нь дүүлдэг хар                                               /баавгай, нохой, хэрэм/

Газар доор галтан
Гал шар нэртэн
Буруу гэртэн   
Бузгай санаатан                                                   /баавгай/

Газар дор
Гандан багш                                                        /ичсэн баавгай/

Нүүлийн цаана
Нүгэлтэй чөтгөр
Нүд амандаа
Галтай чөтгөр                                                     /баавгай/

Ах нь арлан тарлан
Дүү нь түүдэг хөх
Дундах нь дурдан шар
Отгон нь оготор бор                                           /бар, чоно, үнэг, туулай/

Буруу ташаа суудалтай
Бурхан ламын байдалтай
Тэнгэрийн цолмон нүдтэй
Тэмээн халиун зүстэй                                        /бар/

Уул хаданд орших оронтой
Араатан олондоо ван нэртэй                            /бар/

Хүр хүр дуутай
Хүрэн эрээн биетэй
Гал шар нүдтэй
Галзуу хурц зантай                                           /бар/

Алтан шаргал биетэй
Алиа шалиг ааштай
Заль мэх ихтэй 
Зайдуу хөндийд нутагтай                                /үнэг/

Манай хааны хүү
Өвөлд нь мөнгөн малгайтай
Зунд нь шүрэн малгайтай                               /бугын эвэр/

Өвөл ургаж явна
Зундаа өмхөрч явна                                        /бугын эвэр/


    

Хувилбар: Өвөлдөө ургана
Зундаа унана                                                   /бугын эвэр/

Хан уулын хаданд
Хангай уулын мод ургана                               /бугын эвэр/

Тэнгэрийн хаан
Титэмээ гээлээ                                                /буга эврээ хаях/

Хувилбар: Хаан
Хайчаа гээв                                                     /буга эврээ хаях/

Гээгээгүй байж эрдэг
Гэмтээгүй байж ёолдог                                  /гахай/

Бур бур гүйдэлтэй
Буж торгон дээлтэй                                        /үнэг/

Ганган хүүхэн
Ганцаар явах заяатай                                    /үнэг/

Гуунд
Гуулин шанага                                                /үнэг/
  

Жалга уруудаад жийвэнхэн 
Жавар сөрөөд сийвэнхэн                              /үнэг/
  

Зул шархан биетэй
Зургаан хар тэмдэгтэй                                  /үнэг/

Хувилбар: Зуун шар
Зургаан хар                                                    /үнэг/

Хувилбар: Зууван улаан
Зургаан хартьай                                            /үнэг/

Лав лав явдалтай
Лам шар дээлтэй
Суг суг явдалтай
Сухай шар дээлтэй                                      /үнэг/

Хувилбар Нам нам гүйдэлтэй
Навчин шар дээлтэй                                   /үнэг/

Мөнгөн дээжит

Алтан уурга чирнэ                                       /үнэг/